description
Ο Βόυτσεκ έχει σαν πρότυπο ένα πραγματικό περιστατικό, μια ιατρική περίπτωση: Το 1824 ο κουρέας Γιόχαν Κρίστιαν Βόυτσεκ αποκεφαλίστηκε στην κεντρική πλατεία της Λειψίας, κατηγορούμενος για το φόνο της ερωμένης του, χήρας κάποιου χειρούργου. Ο Μπύχνερ γνώριζε την υπόθεση από την ιατρική βιβλιογραφία. . . Ο ήρωας του Μπύχνερ αποτελεί ακραία περίπτωση αυτοαποξένωσης του ανθρώπου. Τα κοινωνικά άτοπα τον οδηγούν στην παραφροσύνη. Όπου κι αν στραφεί αντιμετωπίζει διαστρεβλωμένη ηθική και ηθικά διδάγματα, ενώ ο ίδιος υποβιβάζεται με τον πιο ανήθικο κι απάνθρωπο τρόπο σε αντικείμενο επιστημονικής έρευνας. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ο Μπύχνερ σκιαγραφεί την άρχουσα τάξη, βασανιστή του Βόυτσεκ, με μίσος που τη μεταβάλλει σε καρικατούρα, ενώ εκείνος αισθάνεται συμπόνοια. Κι όμως το έργο του δεν είναι ένα παθιασμένο κοινωνικό "κατηγορώ". Ο Μπύχνερ δεν θέλει να ξεσηκώση κοινωνική επανάσταση αλλά να καταδείξη με επιστημονική ακρίβεια πως δημιουργείται το κακό. Και ο κυνισμός του είναι κι αυτός αντικειμενικός. Η πραγματικότητα, όπως την παρουσιάζει ο Μπύχνερ, είναι ένας κόσμος χωρίς αγάπη και κατανόηση, ένας κόσμος γεμάτος αδιαφορία για τον συνάνθρωπο. Η βάση του υπαρξιακού του ρεαλισμού είναι τα πάθη στον κόσμο. Το κυρίαρχο αίσθημα στην τραγωδία του Βόυστεκ δεν είναι πεσιμιστικό - μηδενιστικό· είναι το άγχος της ύπαρξης, το οποίο ο σύγχρονος του Μπύχνερ Δανός Κίρκεγκωρ έθεσε ως αφετηρία για κάθε συζήτηση σχετική με την ύπαρξη του ανθρώπου και τη σχέση του προς το Θεό.